Bitki Dünyasının Dinozoru Sayılan Wollemi Çamları

Geçmişten günümüze kadar çeşitli hava durumuna dayanarak sapasağlam günümüze kadar gelen ve birçok devri sonlandıran Wollemi ağacının yeniden keşfedilmesi bir çok insanı etkisi altına almaya devam ediyor. Dinozorların döneminden günümüze kadar gelen Wollemi çamları milyonlarca yıldır dünyamızda bulunmasına rağmen ilk defa 1994 yılında David Noble tarafından keşfedilmiştir.  NSW Ulusal parklar kurucusu David Noble, helikoptere halatla tırmanma antrenmanları yaparken  gördüğü bu ağacı ilk başta çama benzetmiştir. Daha sonra farklı bir tür olma ihtimaline karşın ağaçtan örnek almıştır ve Sidney’deki botanik taksonomistlerine götürmüştür. Araştırmalar sonucunda hiçbir ağaç türüne benzemediği ortaya çıkmıştır. Ağacın adı ise Wollemia Nobilis olmuştur. 2019-2020 yılında Wollemi Milli Parkı’nda çıkan bir yangında tehdit altına giren Wollemi ağaçları IUCN tarafından Tehdit Altındaki Türler listesine alınan Wollemi çamları büyük çabalarla kurtarılmıştır.

Wollemi çamları aslında gerçek bir çam olmayıp  200 milyon yıl önceden 65 milyon yıl öncesinde Jurassic ve Kretase dönemleri boyunca ormanların büyük bir çoğunluğunu oluşturan ilkel Araucariaceae familyasına ait bir türdür. Wollemi ağaçları 1994 yılında keşfedilmeden 2 milyon yıl kadar önce yok olduğu sonucuna varılmıştır. Keşfedildiği döneme kadar fosil kayıtlarda yer alan ağaç, tam anlamıyla yaşayan fosil olmasından ötürü bir diğer adı “dinozor ağaç” olmuştur.

Wollemi Çamlarının Genel Özellikleri

• Wollemi Çamları Araucariaceae familyasına ait olup  W. nobilis cinsinin 1994’te Sidney’de bulunan tek türüdür.
• Uzunluğu 40 metre olan bu dev ağaçların yarıçapı 1.2 metreye kadar uzayabilmektedir.
• Soğuk aylarda Wollemi çamları hareketsizleşir. Büyüyen tomurcukları ise ilgi çekici, beyaz renk üzerine pembe çizgili bir görünüm kazanır. Bu örtü tomurcukları donmaya karşı korur. Bahar aylarında ise örtülenme yok olur ve yeniden tomurcuklar açar.
• Oldukça dayanıklı olan Wollemi çamlarının yetişme koşulları, ilk başlarda bulunduğu kanyon olduğu sanılmaktaydı. Daha sonra Milli Park dışında da dikilen ağaçların üzerinde yapılan incelemeler sonucunda -5 dereceden daha soğuk ve 45 dereceden daha sıcak yerlerde de dayanabildikleri anlaşılmıştır.

Aynı zamanda ışığın fazla ve toprağın asidik olduğu yerlerde hızlı büyümektedirler. Bazı Wollemi çamları birçok dış mekan bitkileri ile birlikte veranda gibi açık alanlarda da saksıda yetiştirilebiliyor. Saksı içinde yavaş büyüyen bu ağaçlar gövde üzerinden dalları hızlı bir şekilde döküldüğü için Wollemi çamları ideal sokak çamları değildir ancak saksıda yetiştirmek isteyenler için yavaşça büyüyen güzel bir ağaçtır.

Türkiye’de de bulunan Wollemi çamları , İngiltere Kraliyet Botanik Bahçesi'nden (KEW),  İstanbul’da Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesine getirilmiş, serada büyütüldükten sonra birçok taze çiçek ve bitkilerle birlikte sergiye açılmıştır.